Dit geluid wordt als hoog-tonig ervaren en is zowel binnen als buiten de woning duidelijk hoorbaar. Opvallend is dat oudere toestellen, zoals de Airbus A320/A321 CEO en de Boeing 737-800, deze fluittoon niet produceren.
Onderzoek door NLR en Airbus
In opdracht van het Ministerie van Defensie en Eindhoven Airport voerde het Koninklijk Nederlands Lucht- en Ruimtevaartcentrum (NLR) in 2021 en 2023 uitgebreid onderzoek uit. Uit metingen bleek dat het maximale geluidsniveau van het type NEO tijdens taxiën 4 tot 9 dB hoger ligt dan bij het type CEO. Spectraalanalyse toonde aan dat de NEO een dominante toon genereert rond de 559 Hz, wat waarschijnlijk de waargenomen fluittoon is.
Bij de Boeing 737 MAX werd minder nadrukkelijk een dominante toon gemeten, hoewel het mogelijk is dat tonen met hogere frequenties op grotere afstand worden gedempt, waardoor alsnog een fluittoon kan ontstaan.
Technische Achtergrond
De Airbus A320/A321 NEO van Wizz Air is uitgerust met Pratt & Whitney PW1100G motoren, een ‘geared turbofan’ (GTF). Het unieke aan deze motor is een overbrenging tussen de as van het lage-druk deel en de fan, waardoor beide componenten op een optimaal toerental draaien. Dit zorgt voor een hogere efficiëntie en lagere geluidsniveaus, maar ook voor een ander geluidskarakter dan bij oudere/andere motoren.
Zowel NLR als Airbus wijzen erop dat de tonale geluidsbron (‘Howl’) te herleiden is tot het ontwerp van de fans en de verbrandingskamer van de PW1100G-JM motor. Dit geluid treedt alleen onder bepaalde omstandigheden op en is afhankelijk van externe factoren zoals temperatuur en operationele configuraties van de motor. Tevens geven zij aan dat belangrijk is om aan te geven dat dit geluid een volledig normale bedrijfstoestand is en op geen enkele manier duidt op een storing, mankement of veiligheidsprobleem voor het vliegtuig of voor bewoners in gebieden waar overheen gevlogen wordt.
Maatregelen en Adviezen
Het NLR stelde voor om bij taxiën op één motor de motor aan de kant van de bebouwing uit te schakelen, om zo het geluid aan die zijde te beperken. Uit navraag bij luchtvaartmaatschappijen blijkt dat dit niet mogelijk is. Airbus en Pratt & Whitney benadrukken dat het geluid een normale bedrijfstoestand is en geen veiligheidsprobleem vormt. De afgelopen jaren zijn nieuwe varianten van de PW1100G-JM motor ontwikkeld die het “walvisachtige” geluid aanzienlijk verminderen, maar het blijft een aandachtspunt.
Conclusie
De fluittoon bij de Airbus A320/A321 NEO op Eindhoven Airport is een technisch verklaarbaar fenomeen, veroorzaakt door het ontwerp van de motoren. Hoewel het geluid als hinderlijk wordt ervaren door omwonenden, vormt het geen veiligheidsrisico. De mate van hoorbaarheid hangt af van externe omstandigheden en operationele configuraties. Voorlopig zal het geluid bij bepaalde toestellen waarneembaar blijven, maar de industrie werkt aan verbetering bij nieuwe toestellen.